آیه ۱۲ و ۱۳ سوره مؤمنون از دلایل اعجاز علمی قرآن میباشند که میفرماید:
﴿وَلَقَدۡ خَلَقۡنَا ٱلۡإِنسَٰنَ مِن سُلَٰلَةٖ مِّن طِينٖ١٢ ثُمَّ جَعَلۡنَٰهُ نُطۡفَةٗ فِي قَرَارٖ مَّكِينٖ١٣﴾[المؤمنون: ۱۲-۱۳].
«ما انسان را از عصارهی از گِل آفریدهایم * سپس او را به صورت نطفهای در آواره و آنرا در قرارگاه استوار جای دادهایم».
در حروف عطف دقت نمایید که قرآن میفرماید:﴿ثُمَّ جَعَلۡنَٰهُ نُطۡفَةٗ فِي قَرَارٖ مَّكِينٖ١٣﴾[المؤمنون: ۱۳]. و قرار مکین همان رحم است،
﴿ثُمَّ خَلَقۡنَا ٱلنُّطۡفَةَ عَلَقَةٗ فَخَلَقۡنَا ٱلۡعَلَقَةَ مُضۡغَةٗ﴾[المؤمنون: ۱۴]. و در دنبالۀ آن با حرف فاء [عاطفه] عطف میگردد و میفرماید: ﴿فَخَلَقۡنَا ٱلۡمُضۡغَةَ عِظَٰمٗا فَكَسَوۡنَا ٱلۡعِظَٰمَ لَحۡمٗا﴾[المؤمنون: ۱۴]. از علقه تا مضغه و نیز از مضغه [پارچه گوشت] تا عظام [استخوان] و از عظام تا لحم [گوشت] با فاء عطف شده است، اما از نطفه تا علقه [زالو] به حرف «ثُمَّ عطف شده است، با علم به اینکه حرف ثمّ در عطف [زبان عربی] برای ترتیب همراه با تأخیر میباشد، اما حرف فاء عطف برای ترتیب و دنبال آمدن [سریع] میباشد.
جدیدترین مطلب در علم جنینشناسی اینکه بین مرحله نطفه و علقه فترهای افزون بر دو هفته وجود دارد به طوری که جنین در این فتره به کندی رشد مینماید، چون این مرحله مرحلۀ رخنۀ نطفه در دیواره رحم میباشد، و جنین رشد نمینماید اما طریقهای جذب غذا از رحم مهیا میگردد.
و جنین در این مرحله همچون دایرهای متشکل از سلولهای منظم که بر شکل دو صف متوازی سازمانیافتهاند، خداوند این مراحل کُند از اول و دوم و سوم لقاح را با حرفِ ثُم از آن تعبیر و عطف نموده است، اما از علقه تا مضغه را با حرف فای عطف بیان نموده است، و میفرماید: ﴿فَخَلَقۡنَا ٱلۡمُضۡغَةَ عِظَٰمٗا فَكَسَوۡنَا ٱلۡعِظَٰمَ لَحۡمٗا﴾.
و در مرحله واحدهای که همان مرحله، علقهای جنین باشد، با حرف عاطفه ثم آنرا بیان مینماید، و میفرماید: ﴿ثُمَّ خَلَقۡنَا ٱلنُّطۡفَةَ عَلَقَةٗ﴾
در خلال دو هفته این تخم لقاح شده که به صد سلول افزایش یافته است به رشد روی نمیآورد، بلکه به تمکین و حفظ خویش از جداره رحم روی میآورد لذا رشد آن کُند میگردد، و قرآن از حقیقت علمی با حرف عطف ثُمَّ از آن تعبیر مینماید، و میفرماید:
﴿وَلَقَدۡ خَلَقۡنَا ٱلۡإِنسَٰنَ مِن سُلَٰلَةٖ مِّن طِينٖ١٢ ثُمَّ جَعَلۡنَٰهُ نُطۡفَةٗ فِي قَرَارٖ مَّكِينٖ١٣ ثُمَّ خَلَقۡنَا ٱلنُّطۡفَةَ عَلَقَةٗ فَخَلَقۡنَا ٱلۡعَلَقَةَ مُضۡغَةٗ فَخَلَقۡنَا ٱلۡمُضۡغَةَ عِظَٰمٗا فَكَسَوۡنَا ٱلۡعِظَٰمَ لَحۡمٗا ثُمَّ أَنشَأۡنَٰهُ خَلۡقًا ءَاخَرَۚ فَتَبَارَكَ ٱللَّهُ أَحۡسَنُ ٱلۡخَٰلِقِينَ١٤﴾[المؤمنون: ۱۲-۱۴] [۵۶].
این سخن پروردگار جهانیان است، این سخن خالق هستی است، و آیات اعجاز قرآن - تمام شدنی نیست، هر اندازه علم پیشرفت نماید جلوهای از جلوههای اعجاز قرآن کشف و آشکار میگردد.
[۵۶] انسان را از عصارهای از گِل آفریدیم * سپس او را به صورت نطفهای در قرارگاه استوار قرار دادیم * سپس نطفه را به لخته خونی و آنرا به تکه گوشتی بدل نمودیم * و تکه گوشت به استخوان تبدیل نمودیم و استخوان را با گوشت پوشانیدم. سپس، آنرا آفرینش جدیدی میبخشیم، والامقام و مبارک خداوند است که بهترین سازندگان است
تطبیق علم جنینشناسی با حدیث نبوی شریف
علم جدیدی با نام جنین شناسی وجود دارد، که درباره شکلگیری جنین در رحم مادر صحبت مینماید و در سالهای اخیر پیشرفت چشمگیری نموده است، تا اینکه پزشکان و دانشمندان میتوانند جنین را در رحم در حال رشد و تکاملپردازی در هفته سوم، چهارم، پنجم و ششم تصویربرداری نمایند در میان این تصویرها از جنین در رحم مادر در هفتههای متفاوت ابتدای هفته ششم موردنظر و توجه ما میباشد، که چه چیزی را میبینیم؟
میبینیم که بینی و دهان با هم مخلوط شده و به چشم متصل شدهاند، دست را مشاهده مینماییم که همچون پاروی کوچکی است، و سر به تنه چسبیده است، این تصویر جنین در آغاز هفته ششم میباشد، و چون این هفته به پایان رسد سر از تنه جدا گردد، و شکلهای چشم، گوش، دهان و سیمای دست و پا ظاهر شوند، این شکلها سیمای آخر هفته ششم میباشند، و هفته هفت روز است، پس هرگاه هفت را در شش ضرب نماییم حاصلضرب چهل و دو میباشد.
از عبدالله بن مسعود نقل است که از پیامبر «صلی اللّه علیه و آله وسلم» رسول خدا شنیدم میفرمود: هرگاه چهل و دو شب از عمر جنین سپری شود خداوند فرشتهای را برای اینکه او را شکل دهد فرستاده و گوش، چشم، پوست، گوشت و استخوان او را خلق نماید سپس فرشته میگوید ای پروردگارم دختر یا پسر باشد، خداوند هر چه بخواهد قضا نماید، و فرشته نیز مکتوب و عمل نماید، سپس میگوید خدایا! اجل او چگونه باشد؟ پروردگارت هر چه بخواهد میگوید و فرشته مکتوب نماید، سپس [فرشته] میگوید: خدایا روزی وی چگونه باشد؟ خدای شما هر چه بخواهد، قضاء نماید و فرشته مکتوب مینماید سپس فرشته با صحیفه و لوحهای در دست خود بیرون رود و از دستور خداوند ازدیاد و کاهش ننماید. [۱]
بنگرید و دقت کنید، که این حدیث چگونه با تصویر هایی که در آخر هفته ششم از جنین تصویربرداری میشود، تطبیق و هماهنکی دقیق پیدا کرده است، خداوند میفرماید: ﴿وَمَا يَنطِقُ عَنِ ٱلۡهَوَىٰٓ٣ إِنۡ هُوَ إِلَّا وَحۡيٞ يُوحَىٰ٤﴾[النجم: ۳-۴].
[۱] مسلم (۲۶۴۵)، طبرانی در معجم کبیر (۳۰۴۴)، بیهقی، السنن الکبری (۱۵۲۰۱).
•برگرفته از کتاب:
شگفتیهای خداوند در بدن انسان
نویسنده:
استاد دکتر محمد راتب نابلسی
مترجمان:
محمد آزاد شافعی
عبدالباسط عيسى زاده
انتشارات ایلاف