دکتر محمد حسن نیا
خلیج فارس نامی به بلندای تاریخ ایران است. خلیج فارس همانند یک سفره پر نعمت بوده که اقوام متعددی که در اطراف آن زندگی می نمایند در هر دوره به نحوی از انحا از این منبع خدادادی استفاده نمودند. از ماهی و مروارید گرفته تا منابع نفتی و غیره گوشه ای از ثروت های بی کران این آبراهه بین المللی است. اقوام و کشورهایی که در اطراف خلیج فارس می زیستند و در حال حاضر زندگی می کنند دارای اشتراکات فرهنگی و قومی متعددی هستند. با ورود استعمارگران به عرصه این آبراهه بین المللی توازن قدرت تا حدودی در خلیج فارس تغییر نمود. اما این استعمارگران که نخستین آن ها پرتغالی ها بودندف هیچ زمانی نتوانستند به صورت پایدار در منطقه خلیج فارس ماندگار گردند. همواره بین سواحل شمالی خلیج فارس که بنادر و جزایر ایرانی هستند و سواحل جنوبی آن که کشورهای عربی می باشند، مراودات اقتصادی و فرهنگی وجود داشته است. موقعیت ژئوپلتیک خلیج فارس به گونه ای بوده که در بستر تاریخ همواره مورد توجه ابرقدرت های متعدد بوده است. از سوی دیگر با توجه به عمق نه چندان زیاد این آبراهه بین المللی، مکان خوبی برای آبزیان دریایی می باشد. راه ابریشم آبی که شرق آسیا را به مدیترانه و اروپا متصل می نمود از خلیج فارس می گذشت. اقلیم، طبیعت و شیوه زیست مردم در مناطق خلیج فارس باعث شکل گیری یک فرهنگ مشترک در اطراف این آبراهه بین المللی گردیده است.
تجارت دریایی، ماهیگیری و حمل و نقل کالا از مهم ترین شیوده امرار معاش مردم در مناطق خلیج فارس می باشد. تجارت دریایی مردم مناطق خلیج فارس با کشورهایی نظیر چین، هندوستان، آفریقا و یمن همواره در جریان بوده است و سفرهای دریایی در فصول مشخصی از سال همراه با بادهای موسمی شروع گردیده و گاها این سفرها 9ماه به طول می انجامیده است. لنج سازی از دیگر وسایل امرار معاش مردم در مناطق خلیج فارس بوده است و مردم مناطق خلیج فارس برای استفاده های مشخص لنج های مختلفی را می ساختند تا با آن ها بتوانند سفرهای دور و دراز دریایی خود را انجام دهند. ساحل نشینان همواره دل به دریا می زدند و خطرات دریا را برای امرار معاش به جان می خریدند. کار بر روی دریا اثرات اجتماعی و اقتصادی زیادی داشته است. خانواده های زیادی در بنادر ایران بر اثر غرق شدن لنج ها در دریا بی سرپرست گردیده اند، ولی فرزندان همان خانواده ها دوباره کار در دریا را انتخاب نموده و به سفر دریا می رفتند تا امرار معاش خانواده را تامین نمایند. دریا با تمام تلاطمات آن منبع خیر و برکت برای ساحل نشینان و مردم جزایر بوده است. دهم اردیبهشت ماه که به مناسبت اخراج پرتغالی ها از جزیره هرمز به روز ملی خلیج فارس نامگذاری شده است، یادآور رشادت ها و دلاوری های سپاهیان ایرانی با فرماندهی امامقلی خان برای مقابله با استعمارگران می باشد و این روز همواره در این همراه با آیین ها و همایش های متعدد پاسداشته می شود.
دهم اردیبهشت روز ملی خلیج همیشه فارس به تمامی بشریت بویژه ایرانیان سرفراز را تبریک گفته و گرامی می داریم.
