یوسف دیوانی
یکی از مسائل مهم و چالش‌برانگیز خاورمیانه و ترکیه معاصر، مطالعه الگوهای ثبات و تهدید دموکراسی است. ترکیه در زمره معدود کشورهای خاورمیانه است که تجربه بلندمدتی در دموکراسی داشته است. با این حال، روند دموکراسی ترکیه از زمان تاسیس جمهوری ترکیه تا به امروز حاکی از نوعی الگوی نوسانی بوده است؛ الگویی که بر اساس آن دموکراسی ترکیه هیچ‌گاه به ثبات دموکراتیک دست نیافته و همواره با مولفه‌هایی مواجه بوده که هم به تقویت دموکراسی در این کشور کمک کرده‌اند و هم زمینه تضعیف و تهدید آن را مهیا ساخته‌اند.
صلاح الدین دمیرتاش در دوره قبل انتخابات ریاست جمهوری ترکیه که در سوم تیر ماه ۱۳۹۷ برگزار شد ، از درون زندان کاندید ریاست جمهوری ترکیه شد. او به ۱۴۲ سوال حبس محکوم است اما با این وجود قوانین انتخابات ترکیه اجازه می‌دهد زندانی هم کاندیدا شود!
او در دوره قبل انتخابات ریاست جمهوری کاندیدا شد و توانست ۸/۴ درصد آرا کل مردم ترکیه را به خود اختصاص دهد . این در حالی است که وی از منتقدین رجب طیب اردوغان رئیس جمهور کشورش محسوب می شود. دیمیرتاش به همکاری با گروه‌های تروریستی و چند اتهام دیگر به ۱۴۲ سال محکوم است و در حال حاضر در زندان به سر می‌برد. هرچند وی به دادگاه حقوق بشر اروپا شکایت کرد و دادگاه حبس او را غیر قانونی دانسته ، اما آنکارا زیر بار اجرای حکم دادگاه حقوق بشر اروپا نرفت و کماکان در حبس به سر می‌برد.
نتیجه گیری
همان گونه که در مقدمه اشاره رفت کشور ترکیه در امر دموکراسی و حقوق سیاسی اقلیت‌ها گام‌های بلندی برداشته است نمونه‌ای که ذکر شد و دیگر نمونه‌هایی از این دست فراوان است اما اجازه دادن به مخالف تمام عیار یک نظام سیاسی جهت ورود به عرصه انتخابات و تایید صلاحیت او ، ژست سیاسی بالایی برای جامعه و حتی حکومت ترکیه به شمار می‌رود . ترکیه کشوری است که خود را در آستانه عضویت در اتحادیه اروپا رسانده است.
این آزادی سیاسی را هم اگر بخواهیم با سایر کشورهای منطقه به ویژه خاورمیانه مقایسه کنیم به این نتیجه می‌رسیم که چه بسا کشورهایی هستند که با یک جمله یا یک اظهار نظر داوطلبان مجلس یا ریاست جمهوری یا شوراهای محلی برای همیشه محروم و رد صلاحیت می‌شوند و تحمل سیاسی آنها بسیار کم و شکننده است .
نگارنده معتقد است رجب طیب اردوغان و به طور کلی نظام سیاسی و انتخاباتی ترکیه با این حرکت یا سایر حرکات سیاسی خود را به جوامع دموکراتیک جهان به خوبی نشان داد اما کشورهایی که در روند رسیدن به دموکراسی تنها به شعار آن اکتفا کرده‌اند نیاز است که مدل دموکراسی ترکیه را تمرین و ممارست کنند تا آثار مثبت داخلی و بین المللی آن را لمس و نتیجه بگیرند.
