زباله های پلاستیکی دیارمان را بلعیده اند

مواد پلاستیکی یکی از پرمصرف ترین و ارزانترین محصولات در تجارت و رشد اقتصادی کشورها هستند و این امر به دلیل فرآیند تولید ساده و انعطاف پذیری زیاد این محصولات می باشد. دامنه استفاده از پلاستیک آنچنان گسترده است که بدون آن زندگی ما انسانها فلج می شود. این مواد در ساده ترین وسایل تا پیشرفته ترین تجهیزات کاربرد داشته و بصورت روز افزون در حال افزایش می باشند. هر چند که این مواد مفید و دامنه کاربرد وسیعی دارند اما عوارض منفی بسیاری نیز به همراه دارند،ظروف یکبار مصرف و کیسه های پلاستیکی از مشتقات مواد پلاستیکیبوده وهنگامیکه کیسه ها و ظروف یکبار مصرف پلاستیکی راه خود را به خانه هایمان بازکردند، تصورمان بهبود وضعیت و کاهش خستگی استفاده از آنها بود.در آن زمان به فکر کسی خطور نمی کرد که در آینده ای نه چندان دور آنها یکی از معضلات اصلی محیط زیست می شوند. بر اساس تحقیقات انجام شده سالانه بیش از سه میلیون تن پلاستیک در سطح کشور تولید می شوند که دارای دوامی بین 300 تا 500 سال داشته تا جذب طبیعت گردند.

هنگامیکه مواد پلاستیکی به عنوان زباله دورریخته می شوند، به علت ماندگاری طولانی ، باعث آلودگی محیط زیست شده و اثرات منفی به همراه دارند. این پلاستیکها به همراه باد جابه جا شده و به سوی بوته ها، درختان، رودخانه ها، کانال های آب و غیره نقل مکان می کنند و در نتیجه وارد زنجیره غذایی جانوارن خشکی و دریایی می گردند.متاسفانه این معضل زمانی تشدید می شود که شهرداریها و دهیاریها زباله های شهری را برای دفن به مکان خاص می بردند وقبل از امهاء یا دفن زباله ها به دلیل وزن سبک آنها، این زباله های پلاستیکی بوسیله نسیم جابجا می گردند و با زباله ها از بین نمی روند. حال با وجود اینکه سوزاندن پلاستیک ها خود نیز خطرناکترین گازها سمی را تولید نموده و بر ارگانیسم بدن تاثیرات مخربی دارند، می توانند باعث اختلال در هورمونها گردند. به جاست به اطراف خود به دقت نگاه کنیم، متاسفانه در اکثر مکان ها ردپایی از زباله های پلاستیکی سرگردان پیدا می شود که به دلیل کثرت این عامل جزئی از طبیعت انگاشته شده است و قرار نیست که این عوامل بسیار مخرب محیط زیست جمع آوری و تعیین تلکیف گردد. این امر مستلزم عزم جدی مسئولین و مردم است که به محیط زیست خود به عنوان یک نعمت الهی بنگرند و در نظافت آن کوشا باشند.خداوند در آیه 60 سوره بقره مي فرمايد:از آنچه خدا روزی شما ساخته بخورید و بیاشامید و در زمین به فتنه‌انگیزی و فساد نپردازید. پس به جاست همه ما از دستورات الهی پیروی کنیم و از تخریب محیط زیست که یکی از مظاهر فساد در زمین می باشد جلوگیری نمائیم و همدیگر را به این کار خداپسندانه تشویق نمائیم و مهمتر از آن به فرزندان خود از کوچکی بیاموزیم که همگی در مقایل نعمت هایی که خداوند عزوجل به ما عطاء نموده است مسئولیم و همانند نظافت شخصی به نظافت جامعه و محیط خود اهمیت داده و باعث رشد و شکوفایی این فرهنگ غنی اسلامی گشته و همگی در جهت حفاظت از محیط زیست گامهایی موثر و مفید برداریم.

یکی از مسائلی که در جامعه ما کمتر به آن توجه شده، عدم استفاده از ظروف پلاستیکی در دمای بالاتر از 65 درجه می باشد، این امر باعث بوجود آمدن خطرات جبران ناپذیری برای سلامتی انسانها بوده که در صورت تماس با مایعات داغ و مواد غذایی چرب، ترکیبات شیمیایی آنان تغییر نموده و همراه مایع و مواد غذایی وارد بدن انسان گشته که زمینه پیدایش بیماریهای صعب العلاج همانند انواع سرطانها می باشند. متاسفانه در مراسم های مختلف از ظروف و لیوان های پلاستیکی در هنگام نوشیدن چای و یا سرو غذاهای چرب بسیار استفاده می گردد که بالغ بر بروز انواع بیماریهای خطرناک در محیط های مذکور رها و سرگردان می شوند.پس از ذکر اهمیت حفاظت از محیط زیست در دین مبین اسلام هم اکنون واقعیتی علمی در این زمینه مطرح می گردد که پس از پیدایش حیات بر روی کره خاکی در حدود 3500 میلیون سال پیش و پس از آن پیدایش حیوانات در 500 میلیون سال گذشته، بیش از 99 درصد از گونه های موجودات زنده از بین رفته اندو تعدادی از پژوهشگران بر این باورند که تا سال 2100 میلادی نیمی از موجودات زنده و گونه های کنونی از بین می روند. پس با از بین رفتن موجودات و منابع، اکوسیستم طبیعی حیات دچار دگرگونی گشته که این امر باعث زوال انسانها می گردد.

یکی از راه های مقابله با بحران زباله های پلاستیکی ، بازیافت آنان می باشد. خوشبختانه چندین سال است که در شهرهای بزرگ کشور طرح بازیافت و تفکیک از مبدا زباله ها اجرا شده است، به جاست که هم اکنون تمام مسئولین محلی در کنار خدمات ارائه شده به همشهریان ضمن اطلاع رسانی مزیتهای طرح تفکیک از مبدا زباله ها، راه کارهای اجرای در این زمینه را برنامه ریزی نموده و با یکپارچه کردن این طرح در سطوح شهرها و شهرستانها و حتی استان، جهت رفع یکی از بزرگترین منبع های تخریب محیط زیست و سلامت انسانها گام موثر و مفیدی را برداشته و همچنین چهره طبیعت خود را به حالت نرمال برگردانند.

چندین سال است که به موازات بازیافت زباله های پلاستیکی تلاشی جهت تولید انواعی از پلاستیک ها صورت پذیرفته است که زیست تخریب پذیر می باشند، این نوع پلاستیکها حاوی مواد تخریب پذیر یا تخریب پذیر ذاتی می باشند که به دلیل ساختمان شیمیایی آنان به وسیله باکتری ها، آب یا آنزیم ها در طبیعت تخریب می شوند.یکی از مشکلات اساسی این نوع محصولات هزینه تولید بالای آنها نسبت به پلاستیک های معمولی می باشد که در سطح جهان پژوهشهایی جهت تولید ارزان این محصولات در حال انجام بوده که آینده ای روشن را برای این نوع محصولات به همراه دارد.شایان ذکر است که تمام این ظروف که از پلاستک های معمولی ساخته می شود با پلیمرهای گیاهی نیز قابل تولید بوده و این پلیمرها، قابلیت های بیشتری نسبت به پلاستک های معمولی را دارند و حتی تا دمای 100 درجه سانتیگراد قابل استفاده می باشند. تجزیه این نوع پلیمرها و جذب طبیعت آنها حدکثر شش ماه بوده که علاوه بر حفظ محیط زیست، سلامت انسانها را به همراه دارد.

یکی از مواردی که جامعه ما نسبت به آن بی تفاوت بوده راه اندازی تشکل های حفاظت از محیط زیست می باشد، چه بسیار نکو و به جاست که هماهنگ و همصدا با سازمان محیط زیست، تشکل های مردمی در این زمینه فعال تر وارد عمل شده و با جذب همشهریان و تشویق آنها به این امر خداپسندانه، علاوه بر ساماندهی زباله ها، اعم از پلاستیکی و غیر پلاستیکی ، محیط زیست را نجات دهند. خوشبختانه هم اکنون دوازده تشکل غیردولتی محیط زیست در استان هرمزگان وجود دارد که فعالیت همه آنها در محدوده استان می باشد. به جاست به دلیل دغدغه های این عزیزان در زمینه محیط زیست و احساس مسئولیت این بزرگواران در مقابل کره خاکی و فرزندان این مرز و بوم کمال تشکر و قدردانی نموده و چه نکوست که این تشکل ها محدوده فعالیتهای خود را از شرق تا غرب استان هرمزگان گسترش داده و با جذب دلباخته گان محیط زیست و ساماندهی امور دریایی، خشکی و هوایی استان هر چه بیشتر در این زمینه ها اطلاع رسانی نموده و باعث رشد فرهنگ محیط زیستی اهالی هرمزگان گردند.

در پایان پیشنهاد می گردد که زباله های خانگی را بهتر مدیریت نموده و با توجه به نکاتی هرچند کوچک گامی موثر به عنوان یک شهروند در این زمینه برداریم. سعی کنیم از پلاستیک های غیرآلوده چندین بار استفاده نمائیم و در نهایت به صورت تفکیکی به شهرداریها تحویل دهیم. همچنین به جای پلاستیک از ساک های پارچه ای مناسب استفاده کنیم که حتی پس از آلوده شدن قابل شستشو و استفاده مجدد باشند. در صورت عدم نیاز از بسته بندی های غیر ضروری اجتناب نموده زیرا اکثر مواد بکار رفته در این زمینه پلاستیک بوده که یکبار مصرف می باشد. در مراسم ها و مهمانی ها از ظروف قابل شستشو استفاده شود.