محبوب ترین فیلم جهان اسلام

مصطفی عقاد مردی که موفق شد به دنیا بقبولاند که محمد صلی الله علیه و آله و سلم هرگز در قاب تصویر نمی گنجد. در فیلم الرسالة آنچنان حضور پیامبر اسلام را بی آنکه چهره‌اش دیده شود ملموس کرد که تمام منتقدان غربی مجبور به ستایش این فیلم شدند .

سال ۲۰۰۴ مصطفی عقاد به همراه دختر ۳۳ ساله اش ریما به اردن آمده بود تا در مراسم ازدواج یکی از فامیل های سوری اش شرکت ‌کند او در هنگام انفجار ها درهتل« هیئت» اقامت داشت دخترش ریما در جا کشته شد و خود مصطفی عقاد در ناحیه گردن زخم های شدیدی برداشت که سه روز بعد به مرگش انجامید. هر چند که او همسر آمریکایی داشت اما فرزندانش هرگز مذهب اصلی شان را فراموش نکردند و دخترش ریما دوست داشت به پدرش برای ساخت فیلمی درباره صلاح الدین ایوبی کمک کند .

وی در حالی که محبوب ترین کارگردانان مسلمان برای همکیشانش محسوب می شود که فیلم های بسیار دیگری را در سینمای هالیوود کارگردانی و تهیه کرده است اما خودش همیشه می گفت: هر جا که میروم همه برای معرفی هم می‌گویند:« عقاد کارگردان فیلم محمد رسول الله». فکر می‌کنم اگر بعد از دهه ۷۰ فیلم دیگری هم من ساخته بودم باز هم در یادها می‌ماندم و این به نوبه خود افتخار است .

مصطفی عقاد در سال ۱۹۳۰ در شهر حلب سوریه به دنیا آمد .مصطفی در ۱۹ سالگی خانه اش را ترک گفت تا در رشته تئاتر تحصیل کند. عقاد در سال ۱۹۷۶ اولین و مشهورترین فیلم خود را درباره پیامبر اسلام ساخت نام اصلی این فیلم الرساله بود که در ایران به «محمد رسول‌الله» مشهور شد .برای نوشتن فیلمنامه این فیلم جاودانه سه سال وقت صرف کرده بود مصطفی عقاد در سال ۱۹۸۱ دومین و آخرین فیلم مشهور خود را ساخت نام این فیلم شیر بیابان بود و به زندگی و مبارزات عمر مختار روحانی مبارز لیبیایی می‌پرداخت. زندگی  عمر مختار وقف مبارزه با استعمارگران ایتالیایی شده بود بازیگر اصلی هر دو فیلم مصطفی عقاد آنتونی کویین بود پس از کارگردانی این دو فیلم تا سال ۲۰۰۲ تهیه‌کنندگی ۱۰ فیلم دیگر را بر عهده داشت .

درباره حضورش به عنوان یک مسلمان در هالیوود گفته بود :«در مبارزه دائمی با هالیوود شکست نخورده‌ام »مصطفی عقاد کارگردان سوری با فیلم محمد رسول الله و بازی بیادماندنی و حماسی آنتونی کویین در این فیلم در خاطره ها نقش بست .

فیلم محمد رسول الله که جدی ترین کار عقاد محسوب می شود به رغم آن که در خاورمیانه با استقبال خوبی روبرو شد ولی پس از آن که برای اولین بار در واشنگتن به نمایش درآمد با مخالفت گروه‌هایی از مسلمانان آمریکایی روبرو شد آنها که این فیلم را به گونه ای توهین به مقدسات اسلامی تلقی می کردند، خواستار عدم نمایش آن در ایالات متحده آمریکا شدند.

 عقاد بیش از ۱۷ میلیون دلار صرف ساخت این فیلم کرده بود و موفق شد به واسطه این فیلم در عرصه رقابت های اسکار نیز موفق به کسب جایزه بهترین فیلمنامه غیر اقتباسی شود او این فیلم را برای همیشه ادای دینی به پیامبر خود می دانست .

وی در سال ۱۹۷۷ تهیه مصاحبه‌ای با خبرگزاری آسوشیتدپرس در جواب این گروه از مسلمانان گفت من این فیلم را ساختم تا بدین وسیله بتوانم داستان اسلام و ۷۰۰ میلیون مسلمان را برای غربیان روایت کنم این فیلم می تواند مسلمانان جهان را یک بار دیگر با هم متحد کند و عدالت و درستکاری رهبر بزرگوارشان را در قرن ها به پیش به تصویر بکشد .

آنتونی کویین که در فیلم محمد رسول الله نقش عموی بزرگوار پیامبر یعنی حمزه را بازی می‌کرد ،این فیلم را نقطه درخشان کارنامه خود می‌دانست و همیشه به این حضور می نازید ،هرچند که بسیاری از بنیادگرایان مسیحی او را به خاطر این حضور سرزنش کردند. اما آنتونی کوئین همیشه شیفته این نقش بود و یکبار در مصاحبه ای گفته بود در سفر به مراکش از قهوه خانه چی تا مردم کوچه و بازار رباط هرکس که سر راهم قرار می گرفت با خوشحالی فریاد می زد :«حمزه حمزه ....»خوب من چه نقش دیگری می توانستم بازی کنم که تا این حد محبوب مردم کشورهای مسلمان شوم ؟

دنیا بیش از یک میلیارد مسلمان دارد و حال و اغلب این یک میلیارد مرا به خاطر زنده کردن مرد عدالت و حامی پیامبر دوست دارند و من به این نکته افتخار می کنم و آن را مدیون فرزند خلف مسلمان مصطفی عقاد هستم.

 آنتونی کوئین در این مصاحبه با خنده گفته بود امابرای «ایرنه پاپاس »متاسفم. ایرنه پاپاس در این فیلم در نقش هند زن بدطینت ای که تشنه خونه حمزه بود و دستور داد سینه حمزه را بدرند ،ایفای نقش کرده بود .

تا سالهای سال در هر جلسه مطبوعاتی که حاضر می شد پیش از هر چیز باید به سوالاتی درباره این بحث‌برانگیز پاسخ می داد. انگار این فیلم هرگز قرار نیست فراموش شود با این حال منتقدان مسلمان معتقد بودند بهتر بود که عقاد از بازیگران مسلمان برای این فیلم استفاده کند، اما عقاد جواب قانع کننده ای داشت و می‌گفت من میخواستم مخاطبم در چین و ژاپن هم برای تماشای این فیلم بیاید.

 «قطعا اگر چهره شناخته شده‌ای همچون آنتونی کویین در فیلم الرساله بازی نکرده بود مخاطب تمایلی به حضور در سینما نداشت و من موفق به اکران جهانی این فیلم نمی شدم دنیای اسلام حمزه را میشناسد اما من میخواستم دیگران هم با عمق عدالت پیامبر و حمزه آشنا شوند..»

(به نقل از روزنامه حریت چاپ کویت که در روزنامه همشهری چاپ شده بود)