به انتخاب یوسف دیوانی مدیرمسوول
حاج محمدعلی پيرزاده نائينی، ازعارفان مشهور دوره قاجاریه است. تنها اثر برجای مانده از وی سفرنامه اوست که با نثری روان به شرح مسافرت دوم خود به ممالک خارجه می پردازد که به خواهش و در معیت احمدخان مویدالملک طی سالهای 1303 تا 1306 قمری صورت گرفته است. در طی این سفر حاجی پیرزاده از هند، مصر، فرانسه، انگلستان، اتريش، عثمانی، شامات و عراق ديدار كرده و مشاهدات و مذاكرات خود را به طور روزانه ثبت نموده است. پیرزاده به طرز سلوك و رفتار، داد و ستد، آداب و رسوم و حتى جزئيات هر سرزمين توجه کرده که به سفرنامه او ارزش خاصی بخشيده است. کتاب پیش رو که به کوشش حافظ فرمانفرمائیان آماده گردیده مشتمل بر دو جلد می باشد. جلد اول که با مقدمه ای از ایرج افشار زینت یافته، به سفر تهران تا لندن اختصاص دارد و جلد دوم مربوط به بازگشت از لندن تا اصفهان می باشد. این کتاب در سال 1343 توسط انتشارات دانشگاه تهران در اختیار علاقمندان قرار گرفت.
سفر حاج محمد علی پیرزاده از بندرلنگه به سال 1265 شمسی
مروارید مهر انلاین گزارش می دهد : روز سهشنبه بیست و ششم دو ساعت از روز گذشته وارد بندر لنگه شدیم در لنگرگاه لنگه به قدر ۴ ساعت جهاز توقف نمود و بار به بندر لنگه گذارده و قدری آدم و بار به کشتی آورده و کاغذهای پستی که در جهاز داشت به پستخانه بندر لنگه رسانیده و نیز کاغذ پست از لنگه گرفته ۵ ساعت به غروب مانده جهاز حرکت داد. بندر لنگه شهر خوبیست از بندر بوشهر خیلی بزرگتر به قدر ۷۰۰۰ خانوار جمعیت دارد در اطراف شهر نخیلات بسیار دارد و در شهر لنگه عمارات سنگی بسیار خوب ساختهاند آب روان در لنگه یافت نمیشود آب خوراک آنها از چاه و برکه است یعنی آب انبار دو روزی آب انبارهای لنگه ابداً آب نبوده ه قدرت خدا لکهای ابری در بالای ر شهر لنگه پیدا میشود و قسمی میبارد که جمیع آب انبارها و باغات و نخیلات آنجا را از آب مملو میسازد .
در شهر لنگه تاجرهای معتبر دارد که تجارت آنها بیشتر مروارید است که مروارید خوب از بحرین و عمان به بندر لنگه میآورند و از آنجا به هندوستان میبرند.
به قدر ۵۰ خانوار جمعیت هندو در شهر لنگه است و آنها نیز تاجر مروارید میباشند و لنگه از طرف خشکی بندرگاه فسا و جهرم و لار است.
باری روز چهارشنبه ۲۷ ، صبح اول طلوع آفتاب وارد بندرعباس شدیم به حمدالله در دریا به کمال آرامی و سلامت وبی انقلا است. خسرو میرزا نصرالله خان در بگاره نشسته رفتیم بندرعباس.....